Vakıflarda Tutulacak Mali Defterler

Vakıflar, karar defteri ve bağış makbuzu kayıt defteri dışında (a) işletme hesabı esasına veya (b) bilanço esasına göre mali defter tutmakla yükümlüdür.^{1, 2} 

Genel ilke olarak bilanço esasına göre defter tutmakta olan vakıflardan vergi muafiyeti, işletmesi, iştiraki, şube veya temsilciliği olmayanlar ile yıllık brüt gelirleri ilgili yıldaki limitin altında kalanların işletme hesabı esasına göre defter tutması mümkündür.²

İşletme Hesabı Esasına Göre Tutulacak Mali Defterler

İşletme hesabı esasına göre defter tutmakta olan vakıfların karar defteri ve bağış makbuzu kayıt defteri dışında vakıf adına alınan gelirler ve yapılan giderlerin açık ve düzenli olarak işlendiği işletme hesabı defteri tutması gerekmektedir.

1. İşletme hesabı defteri, kullanılmaya başlamadan önce notere tasdik ettirilir ve sayfaları bitene dek kullanılır; ara ya da kapanış tasdiki yaptırılmaz.

Bilanço Esasına Göre Tutulacak Mali Defterler

Bilanço esasına göre defter tutmakta olan vakıfların karar defteri ve bağış makbuzu kayıt defteri dışında yevmiye defteri, büyük defter (defterikebir) ve envanter defteri tutması gerekmektedir. 

1. Yevmiye defteri, kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden notere tasdik ettirilir; ara ya da kapanış tasdiki yaptırılmaz.³
2. Büyük defter (defterikebir), kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden notere tasdik ettirilir; ara ya da kapanış tasdiki yaptırılmaz.
3. Envanter defteri, kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik notere ettirilir; ara ya da kapanış tasdiki yaptırılmaz.

Bilanço Esasına Zorunlu Geçiş için Yıllık Limitler

İşletme hesabı esasına göre defter tutmaktayken yıllık brüt geliri ilgili yıldaki limiti aşan vakıfların, takip eden takvim yılından itibaren bilanço esasına geçmesi gerekmektedir.

Buna göre 2024 yılında (1 Ocak-31 Aralık 2024 döneminde) yıllık brüt geliri 690.000 lirayı aşan vakıflar ile 2024 yılı içerisinde iktisadi işletme kurmuş, şube veya temsilcilik açmış, vergi muafiyeti tanınmış ya da iştirak hissesi sahibi olmuş vakıfların 2025 yılından itibaren bilanço esasına geçiş yapması zorunludur.

Vakıflarda Mali Defterler ve Tasdikine İlişkin Özet Tablo

Vakıfların tutmakla yükümlü olduğu mali defterler ve tasdikine ilişkin özet tablolar şu şekildedir:

Tablo V1. 2024 yılı Gelirine Göre Vakıfların Defter Tutma Esası Yükümlülüğü

Tablo V2. Vakıfların Defter Tasdik Usulü Yükümlülüğü

^{[1] 5737 sayılı Vakıflar Kanunu uyarınca “yeni vakıf” statüsünde olan vakıflar
[2] 27.09.2008 tarih 27010 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vakıflar Yönetmeliği’nin 50. maddesi
[3] Mali defterlerin kapanış tasdiki, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile düzenlenmektedir. Vakıflar, TTK’ya tabi değildir.}